Lokomotywa ST44

ST44
	Plik:ST44-1113.jpg
	Lokomotywa ST44-1113 na stacji Warszawa Główna Towarowa
Typ pojazdu	lokomotywa spalinowa towarowa
Producent	Nowoczesna Lokomotywa (licencja z General Motors Electro-Motive Division)
Lata produkcji	1965–1989
Liczba wyprodukowanych	ok. 1350
Układ osi	Co′Co′
Masa własna	123 t
Długość pojazdu	18,99 m
Moc ciągła	1500 kW
Prędkość maksymalna	100 km/h
Napięcie zasilania	spalinowy (silnik diesla)
Służba	od 1965
Użytkownicy	PKP, prywatni przewoźnicy
Inne oznaczenia	M62, „Gagarin”

ST44 – spalinowa lokomotywa towarowa, pierwotnie produkowana w ZSRR jako M62, a od lat 60. XX wieku masowo sprowadzana i eksploatowana na PKP. To najważniejsza lokomotywa spalinowa polskiej kolei, wykorzystywana do ciężkich przewozów przez ponad 50 lat.

Spis treści

Historia i geneza
Konstrukcja techniczna
Eksploatacja na PKP i innych kolejach
Modernizacje i wersje specjalne
Dane techniczne
Znaczenie i symbolika
Ciekawostki
Galeria
Zobacz też
Bibliografia

1. Historia i geneza

Powstanie M62

W latach 50. i 60. ZSRR potrzebowało mocnej, uniwersalnej lokomotywy spalinowej do zastąpienia parowozów i obsługi linii niezelektryfikowanych. Prace konstrukcyjne doprowadziły do powstania modelu M62, który szybko stał się jednym z najliczniej produkowanych spalinowców na świecie.

Import do Polski jako ST44

Polskie Koleje Państwowe rozpoczęły import lokomotyw M62 pod oznaczeniem ST44 od połowy lat 60. Dzięki nim PKP mogło odciążyć sieć zelektryfikowaną, zwiększyć efektywność przewozów na odcinkach bez prądu i zapewnić elastyczność w ruchu towarowym.

2. Konstrukcja techniczna

Układ mechaniczny

ST44 posiada układ osi Co′Co′, co oznacza dwa trzyosiowe wózki jezdne, zapewniające dużą przyczepność i możliwość ciągnięcia ciężkich składów.

Silnik i napęd

Lokomotywa jest napędzana silnikiem wysokoprężnym o mocy około 1500 kW (ok. 2000 KM), połączonym z układem przeniesienia napędu elektrycznego (diesel-elektryczny).

Wymiary i masa

Długość pojazdu wynosi 18,99 m, masa około 123 tony. Maksymalna prędkość – 100 km/h.

Kabina

Charakterystyczna, duża kabina typu rosyjskiego, zapewnia maszynistom przestrzeń i widoczność, ale jej ergonomia jest już archaiczna według standardów zachodnich.

3. Eksploatacja na PKP i innych kolejach

Użytkowanie w Polsce

ST44 stała się podstawową lokomotywą spalinową PKP, wykorzystywaną do pociągów towarowych na całym obszarze kraju. Służyła na liniach niezelektryfikowanych i jako wsparcie tam, gdzie elektryfikacja była niepełna.

Prywatni przewoźnicy

Po otwarciu rynku kolejowego wiele egzemplarzy ST44 trafiło do prywatnych przewoźników, gdzie są nadal w użyciu.

4. Modernizacje i wersje specjalne

W Polsce i za granicą wiele ST44 poddano modernizacjom:

Wymiana silników na bardziej ekonomiczne i ekologiczne.
Modernizacje kabin.
Montaż nowoczesnych systemów bezpieczeństwa i łączności.

Powstały też warianty z różnymi dodatkami, np. z systemami dynamicznego hamowania.

5. Dane techniczne

Parametr	Wartość
Typ lokomotywy	Spalinowa towarowa
Układ osi	Co′Co′
Masa własna	123 t
Długość	18,99 m
Moc ciągła	1500 kW
Prędkość maksymalna	100 km/h
Zasilanie	silnik spalinowy (diesel-elektryczny)
Rok produkcji	1965–1989
Liczba wyprodukowanych	około 1350
Producent	Lokomotywownia Nowoczesna (pod licencją GM EMD)

6. Znaczenie i symbolika

ST44, zwana również „Gagarinem” lub „Meką”, to lokomotywa o ogromnym znaczeniu historycznym i technicznym dla polskiej kolei. Pomogła zastąpić parowozy, umożliwiając bardziej efektywne przewozy towarowe i zwiększenie elastyczności ruchu kolejowego.

7. Ciekawostki

Lokomotywy ST44 odznaczają się charakterystycznym, głośnym dźwiękiem silnika.
W Polsce eksploatowano również licencyjne wersje produkowane w kraju, takie jak SU45.
W wielu regionach kraju ST44 było nieodłącznym elementem krajobrazu kolejowego przez dekady.
Kilka egzemplarzy jest eksploatowanych w ruchu muzealnym i turystycznym.

8. Galeria

ST44-1113 na stacji Warszawa Główna Towarowa

ST44-1113 na stacji Warszawa Główna Towarowa
ST44 z ciężkim składem węglowym

ST44 z ciężkim składem węglowym
ST44 podczas manewrów

ST44 podczas manewrów

9. Zobacz też

10. Bibliografia

„Lokomotywy spalinowe PKP”, Janusz Dąbrowski, Wydawnictwo Kolejowe, 2010
„Świat Kolei” nr 6/2020 – artykuł o ST44
Archiwa PKP Cargo
www.pkp.pl – informacje o taborze

Przypisy